از آنجایی که شرایط برای کشاورزی در بوشهر فراهم نیست تولید صنایع دستی یکی از اصلیترین راههای امرار معاش مردم در این استان است. این شهر که تاریخچهاش به دوران ساسانی برمیگردد با جاذبههای گردشگری، سواحلی زیبا، صنایع دستی و غذاهای خوشطعم یکی از دیدنیترین منطقههای جنوبی ایران است.
به هر کجای این استان زیبا که سفر کنید از هنر و ذوق مردم محلی شگفتزده خواهید شد. هر گوشه از این استان سرشار از هنری است که سینه به سینه به ارث رسیده و مردم آن را مثل گنج حفظ کرده اند. به عنوان مثال در بندر گناوه می توانید کارگاههای صنایع دستی فراوانی را در سطح شهر مشاهده نمایید، به گونه ای که اقتصاد این بندر زیبا تا حدی بر پایه صنایع دستی میگردد.
گبه نوعی فرش و از محصولات شاخص صنایع دستی استان بوشهر است و به شیوه قالی و بهصورت ذهنی بافته میشود. در گذشته برای بافت گبه از رنگ طبیعی پشم و نخ استفاده میکردند و به آن گبه خودرنگ میگفتند. روستاهای شول، سرمک، رود فاریاب و دهکنه از منطقههای معروف در تولید گبهاند. طرحهای گبه از طبیعت الهام گرفته میشود و در بافت آن از نقشهایی مثل دو لوزی سماور، وسط چنگ، حسین خانی، کنگرهای، چنگ، نقش چنار، بغل خوسی و حیوانات استفاده میشود.
اگر قصد خرید صنایع دستی بوشهر را دارید که نشان دهنده فرهنگ و آداب آنجا باشد بافت عبا یکی از هنرهای ظریف بافندگان بوشهری است که تاریخچه تولید آن به پانصد سال گذشته برمیگردد. این محصول منحصربهفرد از پشم خالص شتر تهیه میشود و به کشورهای حوزه خلیج فارس نیز صادر میشود. از ویژگیهای آن خودرنگ و لطیف بودن است و تولید آن در منطقههایی مانند کردوان علیا و سفلی، بردخون، زیارت، سعدآباد، بنار آزادگان و تنگ ارم رواج دارد.
عبا بافی یکی از پرطرفدار ترین فعالیت ها در شهر بوشهر است. که پیشنهاد می کنیم در زمان مسافرت به بوشهر حتما از عبا بافی مردم این شهر دیدن کنید. همچنین می توانید برای اقامت در بوشهر اجاره سوئیت در بوشهر و یا اجاره روزانه خانه در بوشهر خود را از سامانه اتاقک انجام دهید.
گلیم بوشهر از صنایع دستی معروف این استان بعد از گبه است که از نقشهای هندسی و رنگهای شاد و زیبا تشکیل میشود و زنان روستایی آن را میبافند. مواد اولیه گلیم به شیوه سنتی و گیاهی رنگرزی میشود و در بافت آن از نقشهایی مانند خراسانی، دانه بیگی، حوض، آیینه گل، چنگ و تهرانی استفاده میشود. تولید گلیم در منطقههایی مثل سرمک، طسوج، ممریز، حناشور، اژدرخواب، سنا، چاهگاه و درویشی رواج دارد.
لنجسازی یا گلافی از قدیمیترین صنایع دستی است که میتوان آن را معرف شهر بوشهر دانست، جالب است بدانید که قدمت آن به دوران افشاریه برمیگردد. با مبادلات دریایی، صید ماهی و سفرهای طولانی به هند و آفریقا نیاز به این صنعت احساس شد. این لنجها مانند قایق بزرگ باری و مسافرتی یا کشتی کوچکی است که از چوبهای مقاوم در برابر رطوبت مثل ساج، کهور، کنار، توت، چنار و تختههای هندی به نام سای ساخته میشود.
لنجها موتوری بنزینی یا دیزلی دارند و عمر بعضی از این غولهای دستساز به صد سال نیز میرسد.
بافته حصیر اولین زیرانداز و سرپناهی بود که انسانها آن را ساختند. حصیربافی در بوشهر به دلیل وجود ساقههای خرما رواج پیدا کرد و هنوز در بیشتر روستاهایی که درخت نخل دارند تولید میشود. تک نوعی فرش حصیری و از تولیدات مهم این صنعت است. کیف، انواع سبد، زنبیل، کلاه و بادبزن از محصولات و گناوه، دشتی، دشتستان و کنگان از منطقههای تولیدکننده حصیرند.
به قفسهای ماهیگیری و ابزارهای صید تلهای گرگور میگویند. هر گرگور از سه جزء بدنه، کف و دریچه ورودی تشکیل شده و در حال حاضر از سیم فلزی گالوانیزه و به شکل نیمکره تولید میشود. این ابزار برای صید انواع ماهی، سختپوستان و نرمتنان استفاده میشود. تولید گرگور در منطقههایی مانند دیلم، کنگان، بوشهر، گناوه و دیر رواج دارد.
نخل از درختانی است که همه اجزای آن قابل استفاده و مفید است. از شاخ و برگ خشک و تر نخل برای تولید پوشش سقف خانه، ساخت خانههای کپری، انواع فرش، ظرف، وسایل زندگی و هیزم استفاده میشود. از محصولات تولیدی دیگر میتوان به بازن و دموک (انواع بادبزن)، بیدری و پری (ظرفهایی برای نگهداری خرما)، پروند و دوز(انواع طناب)، تک (نوعی فرش) و جامش (نوعی جارو) نیز اشاره کرد.
سوزندوزی از هنرهای دستی و قدیمی زنان بوشهری است که نوعی گلدوزی روی پارچههای ساده و رنگی است. در این هنر که جنبه تزئینی دارد از طرحهای سنتی، محلی، ساده و هندسی استفاده میشود. سوزندوزی در تولید کوسن، رومیزی، زیربشقابی، درِ قندان، رویه پشتی و لبه پرده نیز کاربرد دارد.
اولین صنعت دستی که در عین حال دارای پیشینه تاریخی می باشد صنعت ساخت چاقو قفل است که سابقه اش به ساکنین اولیه شهر نجف آباد بر می گردد و اگر دیدگاه آنهایی را که معتقدند این شهر به عنوان قوزخانه ساخته شده و از کارگران اسلحه سازی مسکون گردیده و چاقو سازی بقایای آن دوران است بپذیریم ، عینیت تاریخی آن بهتر مشخص می گردد . زمانی که نقشه شهر به وسیله شیخ بهایی ترسیم شد و به عبارت دیگر زمانی که نجف آباد وجود پیدا کرد حدود ۵۰ سال بعد از آن هنر ، حرفه چاقو سازی در این شهر پا گرفت و این هنر طبق گفته آقای میرعباسی که یکی از هنرمندان به نام این حرفه می باشد ، در ابتدا به وسیله یک غربتی ( کوسی ) به نام ابراهیم ( ابرام کوسی ) برای مردم این سامان عیان شد و به طور قابل توجهی رشد کرد و پا گرفت . بنا براین هنر به ۳۵۰ سال پیش می رسد . با این حال کار استادان این شهر به قدری ماهرانه و خوب انجام گرفت که به سادگی می توان اظهار داشت که بعد از شهرستان های زنجان و ساوه در مقام سوم قرار گرفت . لازم به ذکر است چاقوی ساخت استاد علی نجف آبادی زینت بخش غرفه صنایع دستی موزه لوور فرانسه است که شاید بی مناسبت نیز نباشد ، اگر بگوییم که از نظر کیفیت چاقوهای این شهر بسیار برنده تر و بادوام تر از نواحی دیگر ، حتی زنجان به شمار می رود ، چرا که چاقوهای ساخت زنجان بیشتر از نظر شکل و زیبایی بر این چاقوها برتری دارند . چاقوهایی که در قدیم ساخته می شد همگی با وسایل ابتدایی چون چرخ های دستی ، چکش ، انبر و وسایل دیگر ساخته می شد . چاقوهای قدیمی بزرگ ، دسته کج، شاخ دار و نوک تیز بوده و جنس آنها از آلیاژهای متفاوت بوده است . در دوره قاجاریه به خصوص در دوره محمدخان قاجار هنرمندان این شهر توانسته اند که چاقوهای بهتر و محکم تری بسازند و به بازار عرضه کنند . اصل کارخانجات است ، تهیه می کنندو در کوره های سنتی ذوب کرده و سپس عملیات مختلفی چون پرداخت کردن و آب دادن به فلز را روی آن انجام می دند تا تیغه آن را تهیه کنند . دسته چاقو از شاخ حیواناتی چون بز است و پس از انجام کارهایی بر روی دسته ، چاقو را تهیه م یکنند . متأسفانه این صنعت که معروفیتی خاص داشت ، امروزه با هجوم دستاوردهای صنعت ماشین به رکود کشیده شده و قدرت اقتصادی و هنری پیشین خود را از دست داده است .
صنایع دستی :
اولین و مهمترین صنعتی که سابقه طولانی به اندازه تاریخ شهر دارد صنعت چاقوسازی است که در رقابت با صنعت چاقوسازی زنجان همچنان زنده و پویا به حیات خود ادامه می دهد.
اما صنعت قالی بافی که جای کرباس بافی و پارچه بافی را گرفته است از معمول ترین و رایج ترین صنایع دستی شهرستان به شمار می آید و شهرت و ارزش صادراتی دارد.
از دیگر صنایع دستی که علی رغم معروفیت خاص خود در مقابله با دستاوردهای جدید رو به زوال رفته، صنعت ورشوسازی است که جای خود را به ساخت دیگ زودپز داده است.
لوده بافی(نوعی سبد که با چوبهای نازگ گیاه ارغوان، انار، بید بافته می شود) تخت کشی، گیوه بافی، پینه دوزی، نمد مالی، کلاه مالی و چیت گری کم و بیش در شهرستان در مغازه های گوشه و کنار محلات به چشم می خورد.
تاچند سال پیش نمد مالها وکلاه مالها در بازار شهر به تولید انواع کلاه نمدی – پالتونمدی – پالتونمدی چوپانها و زیرانداز وغیره می پرداختند. مواد اولیه لازم برای تولید کلاه نمدی پشم وکرک می باشد. برای درست کردن اینگونه کلاه ها در ابتدا میبایست پشم گوسفندان حلاجی شده باشد. ماده اولی این کلاه ها معمولا از پشم گوسفندان است البته گاها کلاه های کرکی هم به اینگونه تولید می شود که بع علت قیمت بالای کرک تولید اینگونه کلاه ها مقرون به صرفه نیست. به طور تقریبی برای هر کلاه کلفت ۲۰ مثقال و برای کلاه های نازکتر ۱۵ مثقال پشم گوسفند مورد نیاز است.پس از مرحله حلاجی پشم گوسفندان بایستی پشم حلاجی شده را با آب صابون ورز داد و سپس پشم ورز داده شده وارد مرحله اِنگاره (انگاره:قالب گرفتن کلاه ها در گویش محلی نجف اباد) گرفتن میشود. برای قالب گرفتن کلاه ها ابتدا بایستی اجاقی برای این کار گرم شده باشد و پس از سفت شدن پشم ورز داده شده (به گویش محلی هم گرفتن) پشم سفت شده را شروع به مالیدن میکنند. (شبیه شغل نمد مالی) پس از شکل گرفتن کلاه نوبت به قالب گرفتن آن میرسد. برای این کار پنج نوع قالب مختلف وجود دارد که بنا به اندازه و نیاز قالب مورد نظر انتخاب میشود کلاه قالب گرفته میشود. پس از مرحله قالب گیری کلاه نوبت به رنگ آمیزی آن میرسد. رنگهای مورد استفاده در شغل کالاه مالی (کالامالی) معمولا از انواع رنگهای گیاهی است از جمله پوست انار و زاج.پس از رنگ آمیزی کلاه مجدداً میبایست کلاه قالب زده و تمیز (به گویش محلی پرداخت شدن) شود و کلاه آماده فروش میشود. کلاه مالی امروزه دیگر مانند گذشته رونق خود را ندارد و بیشترین مشتریان محصولات این شغل از روستاها و شهرهای اطراف هستند. از جمله مشکلات این شغل میتوان به بیمه نبودن شاغلین این بخش و سختی آن اشاره کرد.
صنایع دستی نجف آباد گزینه ای مناسب برای هذایای سازمانی هستند.
لوده در سنت به معنی سبد بزرگی است که برای محل میوه استفاده می شود . لوده بافی که در گذشته جز مشاغل شهر بوده و از جمله صنایع دستی ای می باشد که از طریق آن مردم به امرار معاش می پرداختند . در حال حاضر نیز چند تن از با تجربه ها و قدیمی های این حرفه به لوده بافی مشغول هستند . لوده بافی قبل از اینکه که یک منبع در آمد باشد . جز هنرها و صنایع برتر دستی شهر می باشد که دارای ظرافت های خاص خود می باشد . لوده ها از به هم بافتن چند ترکه ( چوب ) ایجاد می شوند . این لوده ها چنان بافته می شوند که چندین برابر استحکام چوبی که با آن بافته می شود استحکام دارد و از نظر زیبایی نیز شکل هندسی متفاوتی دارد که بر زیبایی آن افزوده است . چوب لوده ها از ترکه ارغوانی ( ترکه ارغانی ) می باشد که بعضی از لوده باف ها آن را در خانه یا در باغ خود می کاشتند و البته بعضی هم آن را می خریدند و به صورت دسته های بزرگ چیده و به حجره هایشان می آورند . ابتدا برگ ها را از ترکه ها جدا می کنندو در حالی که هنوز چوب ها نرم هستند ، مشغول به بافتن یک لوده ( سبد ) می شوند . تماشای هنرمردانی که با حوصله و صبر به بافتن این لوده ها اقدام می کنند ، خالی از لطف نیست .
سوادکوه دارای طبیعت بکر، صنایعدستی بسیار متنوع و همچنین بوم گردیهای بسیار زیبایی است. علاوه بر این سوادکوه خوراکیهای خوشمزه و محلی بینظیری نیز دارد که توأم با سادگی و پاکی مردمان سوادکوه هستند و طعمی فراموشنشدنی دارند. این خوراکیهای خوشمزه بهنوبهی خود یکی از جذابترین سوغاتیهای سوادکوه نزد گردشگران و بهویژه برای شکموها محسوب میشوند؛ بنابراین با سفر به این شهر میتوان خوراکیهای خوشمزه و متنوعی را امتحان کرد. بیشک اکثر مسافرانی که سوادکوه را بهعنوان مقصد خود برای سفر انتخاب میکنند، هنگام ورود به شهر سوادکوه ناظر جاذبهها و طبیعت زیبای سوادکوه هستند که بخشی از سوغاتیهای سوادکوه، برگرفته از همین طبیعت و جنگلهای زیبای سوادکوه است.
در ادامه با معرفی صنایع دستی و سوغات سوادکوه با ما در اتاقک همراه باشید.
در ابتدا به معرفی و توضیح راجع به صنایعدستی این منطقه میپردازیم و سپس در مورد سوغاتیهای خوارکی آنکه در واقع بخشی از سوغاتیهای خوشمزه سوادکوه نیز هستند، صحبت میکنیم.
دستبافتهها همانند زبان، نمونههای بارز فرهنگی هر قومی محسوب میشوند و دستبافتههای سوادکوه نیز، از این امر جدا نیستند. هنر دست مردمان اصیل و محلی سوادکوه، تلفیقی از سادگی و زیبایی است. بافتههای نخی و ابریشمی با تنوع رنگی بینظیر که دارد، چشم هر گردشگر را خیره خواهد کرد و میتوان از آنها بهعنوان یکی از بهیادماندنیترین سوغاتیهای این منطقه یاد کرد. نکته جالب در مورد این دستبافتهها، بهکارگیری طرح طبیعت زیبا و چشمنواز سوادکوه، در آنها است. این طرح با گذشت زمان، به طرحی رایج در منطقه تبدیلشده است. داشتن یکی از این دستبافتهها، در عین سادگی که دارد، همیشه جلوه زیبایی دارد و یادآور طبیعت بکر سوادکوه نیز خواهد بود. این دست بافتهها شامل:
و غیره میشوند.
چادرشب بافی نمونهای از صنایعدستی است که در چند سال اخیر موردتوجه قرارگرفته و طرفداران زیادی دارد. در سوادکوه نیز هنرمندان به این هنر مشغول هستند. چادرشب در سوادکوه استفادههای متعددی دارد. از مهمترین استفاده آن میتوان به روی تختخواب و بستن پتوها و تشکها اشاره کرد. صنایع دستی
شمدبافی در استان مازندران و یزد رواج زیادی دارد و معمولاً بهعنوان روانداز، در هوای معتدل کاربرد دارد. احتمال شمدها را در بازارهای صنایع دستی مناطق سوادکوه زیاد دیدهاید. هنرمندان سوادکوه از شمد استفادههای متعددی داشتهاند اما با گسترش شهرنشینی، رفتهرفته شمد نیز رو به فراموشی رفت. امروز شمد تنها به عنوان سوغات منطقه سوادکوه در بازارچههای سوادکوه دیده میشود.
گلیم و جاجیمهای بینظیر ایرانی همیشه زبانزد جهانیان بوده و هست. تعداد زیادی از شهرهای ایران به دلیل رواج این هنر در آنها، شهرت ویژهای دارند که سوادکوه نیز از این شهرت، سهم ویژهای دارد. گلیمبافی و جاجیمبافی سوادکوه، ریشه در کار اصلی این منطقه، یعنی دامپروری دارد. مسیر تکاملی هنر گلیمبافی و جاجیمبافی این منطقه از نمدمالی، گلیمبافی و جاجیمبافی تا فرشهای دستبافت، چندین قرن سابقه دارد. مطمئناً این گلیم و جاجیمهای رنگارنگ، از چشمان ناظر گردشگران و افراد جویای هنر، دور نخواهد بود. گلیم و جاجیمهای رنگارنگ سوادکوه، یکی از بهترین سوغاتیهایی است که میتوانید برای خود و عزیزانتان به یادگار ببرید.
از گذشتههای دور تا به امروز، چوب نقش ویژهای در تأمین رفاه زندگی انسانها داشته است. انسان همواره در ساخت ابزارهای مختلف جهت آسایش بیشتر، از چوب استفاده میکند. این صنعت زیبا، هنوز هم در سوادکوه بهصورت حرفهای حفظ شده و از نمونههای صنعت چوب این منطقه، میتوان به لاک تراشی اشاره کرد. هنر لاک تراشی بیشتر در مناطق جنگلی رواج دارد و با تراش دادن ریشه و تنه درختان، ابزارهای چوبی تولید میشود. ازجمله لوازمی که با استفاده از این هنر زیبا ساخته میشوند، میتوان موارد زیر را نام برد:
این ابزارها هم جنبه زیبایی و نوستالژی دارند و هم میتوان بهعنوان لوازم آشپزخانه از آنها استفاده کرد.
گذشته از صنایعدستی زیبا و هنرمندانه سوادکوه، خوراکیهای خوشمزه و ساده آن نیز زبانزد تمام افرادی است که تجربه شیرین رفتن به منطقه سوادکوه را داشتهاند.
حلوا به جهت مواد مغذی و سهولت مصرف، همیشه طرفداران زیادی در مناطق مختلف ایران و بهویژه در مناطق سردسیری دارد. حلوا به شکلهای بسیار متفاوت درست میشود و مواد اصلی تشکیلدهنده حلوای سوادکوه، آرد گندم و شکر است که طعم بسیار لذیذ و بینظیری دارد.
یکی دیگر از خوراکیهای مقوی و بینظیر سوادکوه، نانهای خوشمزه و محلی هستند که روستاییان با دستان خود و با استفاده از محصولات کشاورزی خودشان، داخل تنور به پخت آن میپردازند.
یکی از نانهای خوشمزهای که به ثبت ملی هم رسیده، نان پیازی روستای دهمیانِ سوادکوه است. این نان مقوی با آرد گندم و پیاز خلالی شده، زعفران و تخممرغ تهیه میشود. مواد و شیوه پخت نان پیازی شباهت زیادی به «کلانه» یکی از نانهای محلی کردستان دارد. گردشگرانی که عازم سوادکوه میشوند، میتوانند نان پیازی را هم با غذا صرف کنند و هم بهصورت جداگانه در یک وعده غذایی میل نمایند. طعم گرم و لطیف نان پیازی آنقدر بینظیر و خوشمزه است که بیشک میتوانید آن را بهعنوان یکی از خوشمزهترین سوغاتیهای سوادکوه، برای خود و عزیزانتان ببرید.
پنجهکش یکی دیگر از نانهای محلی منطقه سوادکوه است. این نان به جهت ابعاد بزرگ و پهنی که دارد به پنجهکش معروف میباشد. میتوان گفت یک قرص از آن برای تمامی اعضای یک خانواده بزرگ، کفایت میکند.
گاتا شیرینی لایهای است که با مخلفات متنوعی ازجمله گردو، آرد، مایهخمیر، دارچین و غیره پخته میشود و این مخلفات در وسط شیرینی قرار میگیرند. شیرینی گاتا، نانشیرینی معروف ارمنی است که مردمان منطقه سوادکوه باسلیقه و هنر خاص خود آن را درست میکنند و به ثبت ملی هم رسیده است. با سفر به سوادکوه میتوان این نان خوشمزه و چندلایهای که یکی از نانشیرینیهای رایج در بین مردمان سوادکوه است را میل کرد یا به عنوان سوغات تهیه کنید.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی استان کرمان می گوید تجهیزات فنی خانه صنایع دستی بم آماده شده اما نیاز داریم که با کمک دستگاه های اجرایی شهرستان یکسری خدمات مانند محوطه سازی مجموعه و تاسیسات سرمایشی و گرمایشی برای این مجموعه درنظر گرفته شود.
در گام اول آموزش ها در خانه صنایع دستی بم رایگان است
حسین زاده خاطرنشان کرد: آموزش ها در فاز اول خانه صنایع دستی بم به صورت رایگان است اما در گام بعد به صورت نیم بها خواهد بود و بعد از اینکه افراد در این زمینه ورود کنند حمایت های بیمه ، تسهیلات و آموزش های پیشرفته ویژه شاغلین صنایع دستی و نمایشگاهی ما را شامل خواهند شد .
به گفته وی صنایع دستی در بحث فرهنگی و اقتصادی بسیار بااهمیت است و در حوزه اقتصادی با کمترین سرمایه گذاری می توانیم اشتغال پایداری ایجاد کنیم زیرا منابع مالی بسیار محدودی را نیاز دارد
استان کرمان متنوع ترین صنایع دستی کشور را دارد
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی استان کرمان تصریح کرد: حدود ۳۰۰ رشته صنایع دستی در ایران شناخته شده که از این تعداد حدود یکصد رشته در استان کرمان فعال است و استان کرمان متنوع ترین صنایع دستی کشور را دارد.
به گفته وی شهرستان بم با پیشینه ارزشمندی که دارد متاسفانه در بحث حصیربافی شرایط خوبی ندارد.
شهرهای ملی صنایع دستی معرفی خواهند شد
حسین زاده ادامه داد: به جز شهرستان بم کارهای مطالعاتی به روی شهرستان های قلعه گنج، راور ، کرمان، شهربابک نیز در حال انجام است که به عنوان شهر ملی صنایع دستی معرفی خواهند شد .
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی استان کرمان تاکید کرد:صنایع دستی مفهومی ترین و کاربردی ترین هنر سرزمین ما است زیرا هیچ صنعتی را نمی توان شناخت که در موارد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی بتواند تاثیرگذار باشد .
وی توضیح داد: کشورهای پیشرفته دنیا مانند آمریکا ،هند و ژاپن با صنایع دستی گردش مالی خوبی دارند و اشتغال آفرینی کرده اند همچنین دنیا به سمت اقتصاد و شهرهای خلاق می رود.
صنایع دستی سفیر فرهنگی یک منطقه است
وی می گوید شهرهای اصفهان، تبریز، مشهد و شیراز به واسطه صنایع دستی تبدیل به یک برند جهانی شدند و صنایع دستی به محیطزیست آسیب نمی زند و کمک کننده به محیط زیست است همچنین سفیر فرهنگی آن منطقه و جامعه است.
حسین زاده عنوان کرد:ظرفیت شهرستان بم منحصر به فرد است و برنامه ریزی شده تا بتوانیم در این برنامه اهداف خوبی برای صنایع دستی در نظر گرفته شود.
وی خاطر نشان کرد: صنایع دستی با کمترین میزان سرمایه گذاری،بیشترین اشتغال و ارزش افزوده را ایجاد می کند
صنایع دستی و گردشگری از ضروریات شهرستان بم است
در ادامه فرماندار بم نیز گفت: صنایع دستی و گردشگری از ضروریات شهرستان بم بوده که همیشه باید برای آن برنامه ریزی داشته باشیم .
هادی شهسوارپور ادامه داد: شهرداری بم در بحث جابجایی مشاغل مزاحم و در کنار آن راه اندازی صنایع دستی در مکان های منتهی به مسیر گردشگری گام های خوبی برداشته است.
راه اندازی خیابان عرضه صنایع دستی
به گفته وی یکی از اولویت ها، راه اندازی کارگاه های آموزشی صنایع دستی و راه اندازی خیابانی برای صنایع دستی و عرضه آن که مشخص شود این مسیر به یک مکان تاریخی منتهی می شود .
راه اندازی دروازه کویر در دارستان بم
شهسوارپور تصریح کرد: یکی از ظرفیت های ویژه بم صنعت گردشگری است که با سیاستهای پیش رو و پیگیری طرح ها و الحاق کویر به شهرستان بم ،طرح گردشگری کویر نیز آماده و پیگیری خواهد شد .
وی می گوید مدیرکل میراث فرهنگی و صنایع دستی استان کرمان قول راه اندازی مجموعه ای تحت عنوان دروازه کویر در دارستان بم را داده است
سند گردشگری بم به سمت اجرایی شدن می رود
شهسوارپور بیان کرد: سند گردشگری شهرستان بم برنامه ریزی شده و به سمت عملیاتی شدن و اجرایی شدن می رود .
فرماندار بم توضیح داد: صنعت گردشگری که از پردرآمدترین صنعت ها به شمار می رود به خاطر ویروس کرونا دچار مشکلاتی شده است و اکنون جایگاهی ندارد اما باید آمادگی لازم را برای دوران پس از کرونا داشته باشیم.
ایجاد محتوا برای شناخت ظرفیتهای بم
وی خاطرنشان کرد:اگر تمام ظرفیتهای دنیا را داشته باشیم اما تصویری از ارایه آن ها نداشته باشیم انگار هیچ کاری صورت نگرفته است و باید ظرفیت شهرستان را به هر طریقی از جمله تیزر تبلیغاتی ، ساخت کلیپ یا مستند به دیگران بشناسانیم.
شهرستان بم در فاصله ۱۹۵ کیلومتری استان کرمان واقع شده است
سفالگری در خراسان رضوی پیشینهای پنجهزار ساله دارد و مهد آن به شهر گناباد و روستای مند برمیگردد. با گذشت زمان و در نظر گرفتن سلیقه مصرفکننده، این روزها سفالگری با روشهای مختلفی مثل بدل چینی و سفال رسی ساخته میشود. استفاده از طرح و نقشهای سنتی و رنگهای گرم و شاد باعث رونق گرفتن این صنعت شده است. سفالگری از دیرباز یکی از مهمتری سوغات مشهد بوده است.
قالیبافی یکی از مهمترین صنایع دستی خراسان رضوی است و مشهد یکی از قطبهای مهم در زمینه قالیبافی ایران میباشد. قالی مشهد با دو نوع گره فارسی و ترکی و با نقشهایی مانند لچک، ترنج و حاشیه لاجوردی این هنر ششصد ساله را به معرض نمایش درمیآورد. طبس، کاشمر، سبزوار و نیشابور شهرهای دیگر خراساناند که در این زمینه فعالیت میکنند.
شَعر به معنای موی انسان یا حیوان و نوعی پارچه است که با دستگاه بافندگی چهاروردی و با استفاده از پشم و ابریشم بافته میشود. شعربافی از زمان قدیم یکی از شغلهای صنعتگران خراسانی بوده است و قدمت برخی از این پارچهها به بیش از هزار سال میرسد.
این محصول در شهرهایی مانند مشهد، سبزوار، گناباد و تربت حیدریه بهصورت کارگاهی و خانگی تولید میشود. شَعربافی با دو روش میلهای و ساده انجام میشود که شَعر ساده به رنگهای بنفش، زرشکی، مشکی، زرد، بادمجانی و سبز برای زنان و شَعر میلهای سفید و سیاه برای مردان بافته میشود. اگر سفری به خراسان رضوی داشتید، حتما شعربافی را به عنوان یک سوغات ارزشمند از میان صنایع دستی خراسان رضوی انتخاب و خریداری کنید.
نمد پارچهای ضخیم از جنس کرک یا پشم است که برای تهیه آن عمل بافتن انجام نمیشود بلکه با ایجاد رطوبت، فشار و حرارت الیاف پشمی در هم میرود. برای تولید نمد از پشم بهاره گوسفند با الیاف بلند استفاده میشود و با بهکارگیری صابون و زردۀ تخممرغ نیز کیفیت کار بهتر میشود. نمد عایقی فوقالعاده برای سرما و گرماست چون رطوبت از آن عبور نمیکند، محکم و انعطافپذیر است و عمر زیادی دارد. در حال حاضر از نمد در تولید کلاه، تنپوش، زیرانداز و پادری استفاده میکنند و در مناطقی مانند شاندیز و طرقبه در اندازهها و رنگهای مختلف فروخته میشود.
محصولات نمدی میتواند سوغات خوبی از سفرتان به مشهد یا شهرهای دیگر خراسان رضوی باشد.
یکی از راهکارهایی که انسان برای گرم کردن خود به کار برد استفاده از پوست حیوانات بود که امروزه به هنر پوستیندوزی معروف است. در ایران از پوست گوسفند و حیوانات حلالگوشت دیگر برای دوختن پوستین استفاده میشود و ارزش آن با توجه به نوع پوست جانوران متفاوت است.
در حال حاضر در طرقبه و شاندیز محصولاتی مانند کلاه، پاپوش، پالتو، جلیقه، شالگردن، دستکش، سجاده و پادری را با استفاده از پوستیندوزی تولید میکنند.
سنگ تراشی و قلم زنی روی سنگ از فنون قدیمی ایرانی است و یکی از مهمترین صنایع دستی خراسان رضوی به حساب میآید. از دیرباز به دلیل وجود کوههای اطراف مشهد و استخراج سنگ «سرپانتین» یا «هرکاره»، که سنگی آذرین و سیاه است، تبدیل به صنعتی خاص در خراسان شده است. در گذشته سنگتراشان با ابزارهای مختلف وسایل زینتی و کاربردی میساختند و استادهای قلمزن با ایجاد نقش و نگارهای زیبا روی آن محصولی تولید میکردند که در برابر آتش مقاوم است. دیگهای سنگی یکی از مهمترین سوغات مشهد میباشد.