ایران زمین
درباره ایران و فرهنگ ایرانیایران زمین
درباره ایران و فرهنگ ایرانیصنایع دستی فومن
جای‌جای استان گیلان پر از شهرها و روستاهای زیبایی است که می‌توانند شما را مجذوب خودشان کنند. علاوه‌بر تجربه دلنشین اقامت، وجود صنایع دستی، غذا و خوارکی‌ها خوشمزه گزینه‌های زیادی را پیش‌رویتان قرار می‌دهد تا به‌عنوان سوغات به شهرتان یادگار ببرید. شهر فومن یکی از شهرهای زیبای ناحیه جلگه‌ای استان گیلان است که قدمت آن به بیش از ۲۵۰۰ سال پیش می‌رسد و یکی از قطب‌های گردشگری این استان محسوب می‌شود.بهتر است مستقیم سراغ معرفی سوغاتی‌های فومن نرویم و قبل از رسیدن به موضوع اصلی با این شهر بیشتر آشنا شویم. این شهر غربی استان گیلان با صومعه‌سرا، ماسال، خلخال، ماسوله و از طرف دیگر با کوه‌های البرز همسایه است و مساحت آن به ۲۹ کیلومتر مربع می‌رسد. در مورد نام‌گذاری فومن هم روایت جالبی وجود دارد و طبق باور دانشمندان، فومن از دو واژه باستانی فو (به فارسی باستان پو) به معنای اندیشه و من به معنای پناهگاه تشکیل شده است. از ترکیب این دو واژه کلمه فومن به معنای پناهگاه اندیشه ساخته شده که نشان از اهمیت این منطقه نزد مردم ایران باستان دارد. همچنین باید گفت این شهر، تاریخ بسیاری دیرینه‌ای دارد که طبق نظر برخی از دانشمندان به ۳٬۰۰۰ سال هم می‌رسد. این قدمت باعث شده در فومن شاهد جاذبه‌های تاریخی مهمی از جمله قلعه رودخان (قلعه حسامی) باشیم.
همچنین آب‌و‌هوای مناسب و مرطوب این شهر، جمعیت بسیاری از علاقه‌مندان به طبیعت را به خود جذب کرده و در فصل بهار و تابستان شاهد رونق ورود گردشگران به فومن هستیم. بسیاری از گردشگران در این فصل به سراغ اجاره ویلا یا سوئیت در فومن می‌روند و خود را مهمان یک اقامت دلچسب در این شهر می‌کنند. هم‌اکنون این شهر زیبایی شمالی بیش از ۳۵٬۰۰۰ نفر جمعیت را در خود جای داده که اکثر آن‌ها گیلکی هستند و با گویش جذاب بیه‌پیس حرف می‌زنند. حالا که قدری با فومن بیشتر آشنا شدیم، بهتر است سراغ معرفی صنایع دستی زیبا و سوغات خوشمزه این منطقه برویم.
صنایع دستی فومن
یکی از بهترین یادگارهایی که می‌توان از سفر باخود همراه داشت، صنایع دستی است. طول عمر زیاد این اشیاء، تا سالیان زیادی می‌تواند خاطرات خوش شما را زنده کند. مردم هنرمند فومن هم در زمینه‌های مختلفی محصولات هنری تولید می‌کنند که در ادامه آن‌ها را معرفی می‌کنیم.
شال بافی
زنان هنرمند فومنی برای مقابله با نفوذ رطوبت و سرما شال‌های رنگارنگی می‌بافند که یکی از جذاب‌ترین و مهم‌ترین صنایع دستی گیلان به حساب می‌آید. رنگ‌های شاد به کار رفته در این شال‌ها باعث ایجاد حس آرامش و شادی هم در کسی که آن را پوشیده می‌شود و هم حال دیگران می‌شود. خرید صنایع دستی
چادر شب
بسیاری از ما در فیلم‌های سینمایی به دور کمر زنان گیلکی، یک پارچه بسته شده را دیده‌ایم. باید گفت این پارچه رنگارنگ یکی دیگر از صنایع دستی فومن است که از پنبه، پشم و گاهی ابریشم بافته می‌شود و در اصطلاح محلی چادر شب یا چورشب نام دارد. چادر شب‌ها توسط دستگاهی مخصوصی به نام پاچال یا پچال و در ابعاد ۲ متر در ۲ متر بافته می‌شوند.
چموش نوعی کفش محلی است و تولید آن در منطقه گیلان سابقه طولانی دارد. این پاپوش از چرم گاو ساخته می‌شود و می‌تواند در هنگام سرما و گرما دمای پا را متعادل نگه‌دارد. اصالت خاص این سوغات فومن به‌طوری مشهور بوده که در لیست فهرست آثار ملی قرار گرفته است. معمولاً کفش چموش را زنان خوش‌سلیقه و هنرمند گیلکی بدون استفاده از میخ یا چسب، در رنگ‌های عنابی و اناری می‌سازند و با نخ‌‌های مختلف تزئین می‌کنند.
گمج
همان‌طور که بسیاری می‌دانند سفالگری یکی از قدیمی‌ترین هنرهای مردم مناطق مختلف ایران بوده است و اهالی فومن هم در این هنر حرف برای گفتن دارند. هنگامی که قصد نوش جان کردن غذاهای سنتی از جمله میرزا قاسمی را داشته باشید، ممکن است با نوعی ظرف خاص سفالی مواجه شوید. نام این ظرف گمج است و از خاک رس سرخ ساخته می‌شود که در آخر سر به این شکل در می‌آید و ساخت خاص آن، امکان پخت نان کشتا در پشت گمج را هم فراهم می‌کند. این ظرف بین گردشگران خارجی و داخلی طرفداران زیادی دارد و باخرید آن، می‌توانید طعم غذاهای محلی را در خانه‌تان زنده کنید.
حصیربافی
یکی از رایج‌ترین صنایع دستی بین مردم گیلان از جمله فومن، بندرانزلی و سایر مناطق ساخت سازه‌های حصیری از جمله سبد، کلاه، زیرانداز، آب‌کش، زیر قابلمه‌ای و زیر بشقابی است. همین‌طور در صورت حضور در خانه‌ها و بوم‌گردی‌های فومن می‌توانید حصیرهای آویخته به دیوار یا پهن شده در کف را مشاهده کنید. این محصولات از نی سوف ساخته می‌شوند که در اطراف تالاب‌ها به صورت خودرو رشد می‌کنند. می‌توانید با خرید یک سبد حصیری هنگام خرید حس و حال بازارهای محلی را برای خودتان تداعی کنید و خریدی لذت‌بخش‌تر را در پیش داشته باشید.
دیگر صنایع دستی و محصولات هنری فومن
اگر در مناطق مختلف شهر گردش کنید، می‌توانید با غرفه‌ها و مغازه‌های عرضه انواع صنایع هنری مواجه شوید که محصولاتی چون عروسک‌های سنتی، انواع بافتنی، صنایع چوبی و لباس‌های محلی را عرضه می‌کنند. بسته به سلیقه و انتخاب شما گزینه‌های فراوانی پیش روی شما قرار دارد و برای انتخابِ مناسب‌ترین سوغات، بهتر است زمانی را برای گردش در فروشگاه‌های مختلف قرار دهید.
سوغات فومن
جدا از صنایع دستی، محصولات طبیعی و خوراکی‌های خوشمزه زیادی در فومن وجود دارد که تجربه مزه و طعم آن‌ها، فراموش نشدنی است. همچنین می‌توانید با خرید این سوغات و بردن آن به شهرتان به افراد زیادی هدیه‌ای فراموش‌نشدنی بدهید. در ادامه به معرفی سوغاتی‌های خوشمزه فومن می‌پردازیم.
کلوچه فومن
کلوچه فومن به نوعی نماد این شهر هم حساب می‌شود و نه فقط بین مردم محلی، بلکه نزد بسیاری از ایرانیان طرفداران پروپاقرصی دارد. در این شهر می‌توانید این کلوچه را داغ داغ از نانوایی‌های و شیرینی‌پزی‌ها تهیه کنید یا بسته‌های آن را بخرید و با خود به همراه ببرید. این شیرینی نوعی کلوچه مغزدار دولایه است که این لایه‌ها از ترکیب جوز هندی، دارچین، شکر، مغز گردو، روغن حیوانی و هل ساخته می‌شوند. علاوه‌بر این وجود یک مهر خاص روی این شیرینی زیبایی خاص به آن می‌دهد و افراد را بیشتر ترغیب به خوردن می‌کند.
برنج
برنج یکی از محصولات اصلی استان گیلان است و یکی از مرغوب‌ترین برنج‌های موجود در بازار به حساب می‌آید. عِطر و طعم خاص این برنج از یاد رفتنی نیست و خوشبختانه با سفر به فومن، می‌توانید مستقیماً از کشاورزان انواع برنج هاشمی، طارم، صدری و کاظمی را خرید نمایید و مهمان سفره خانه‌تان کنید.
چای
چای پای ثابت سفره‌های صبحانه و وعده‌ی عصرانه همه ایرانیان است و به بخش جداناپذیر زندگی ما تبدیل شده. چای فومن یکی از مرغوب‌ترین انواع جای کشت شده در کشور است که علاوه‌بر رایحه خوش، رنگ خوبی هم دارد. اگر شما هم به دنبال یک چای باکیفیت می‌گردید پس هنگام سفر به فومن خرید آن را به هیچ وجه فراموش نکنید.
رشته خشکار
یکی دیگر از شیرینی‌های سنتی فومن رشته خشکار است و از ترکیب آب و آرد تهیه و در ترکیب میانی آن از گردو، شکر، هل و دارچین استفاده می‌شود. خمیر این شیرینی را پس از آماده شدن در روغن قرار می‌دهند و کامل سرخ می‌کنند. کالری بالای رشته خشکار، آن را به یکی از پایه‌ها ثابت سفره‌های افطار مردم فومن تبدیل کرده است و اگر مشتاق چشیدن آن هستید، باید در ماه رمضان سراغ این منطقه بروید.
